Multifunctionele inzet van land en zee

Op het land blijkt dat maatregelen op perceelsniveau veel effectiever zijn als ze worden ingebed in een landschapsbenadering. Denk aan hagen, houtwallen en waterlopen die met elkaar verbonden worden, zodat soorten zich kunnen verplaatsen en ecosystemen met elkaar in verbinding blijven. Extensieve landbouw of natuurinclusief beheer rond kwetsbare gebieden fungeert daarbij als buffer: de druk op beschermde natuur vermindert, terwijl dieren en planten extra leefruimte krijgen. Voor lokale gemeenschappen betekent dit dat landbouwproductie samengaat met natuurbeleving en landschappelijke kwaliteit.

Gezien de grote ambities voor windparken, groeit ook op zee de noodzaak van multifunctioneel gebruik. Windparken zijn onmisbaar voor de energietransitie, maar leggen beslag op ruimte die ook nodig is voor natuur, visserij en scheepvaart. Door functies te combineren—zoals natuurontwikkeling binnen windparken, of  visserij en zeewier- of schelpdierteelt tussen turbines—kan de beschikbare ruimte efficiënter en ecologisch verantwoorder worden benut. Dit vraagt om integraal beleid en nauwe samenwerking tussen sectoren om de balans tussen natuur en menselijk gebruik te waarborgen.

Multifunctionele landschappen en zeeën maken duidelijk dat natuurbehoud en menselijke ontwikkeling hand in hand kunnen gaan. Door ruimte slim te delen en verbindingen te versterken, ontstaat een toekomst waarin landbouw, energie, visserij en biodiversiteit elkaar niet uitsluiten maar juist versterken.