Natuur & Milieu

WOT Natuur & Milieu (WOT-NM) draagt zorg voor een deskundige en betrouwbare uitvoering van de wettelijke onderzoekstaken voor het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) op het beleidsterrein van natuur en milieu.
Alle relevante KennisOnline WOT-NM-publicaties zijn op Research@WUR samengebracht in één overzicht.
De Wettelijke Onderzoekstaken (WOT) Natuur & Milieu is een van de zes WOT-programma’s van Wageningen University & Research. De overheid heeft voor haar beleid kennis nodig over natuur, landschap en milieu. De Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu levert deze informatie, zodat de overheid haar beleid kan baseren op betrouwbare gegevens. Deze animatie introduceert de verschillende onderzoekstaken die de WOT Natuur en Milieu uitvoert.
Lees in het WOT Magazine meer over de Wettelijke Onderzoekstaken (WOT) die WUR uitvoert voor de overheid.
Ambitie
WOT-NM heeft als ambitie wetenschappelijke kennis op te sporen en samen met partners verder uit te bouwen en toe te passen. Het gaat daarbij om kennis van de fysieke omgeving, de interactie met de sociaal-economische omgeving en de effecten op mensen, natuur en milieu.
Opdrachtgevers
De belangrijkste opdrachtgevers van WOT-NM zijn het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en het Planbureau voor de Leefomgeving (namens het ministerie van LVVN).
WOT-NM voert de wettelijke taken uit voor of in naam van het ministerie van LVVN. Het onderzoek is gericht op het nationale beleid. De taken zijn voor vijf jaar vastgelegd in uitvoeringsovereenkomsten tussen Wageningen Research en LVNN. De meeste wettelijke onderzoekstaken kennen al een langere historie, zoals de planbureaufuncties, die soms terugvoeren tot de jaren zeventig van de vorige eeuw.
Verder verricht WOT-NM taken voor de wettelijke verplichte informatievoorziening natuur en milieu, voor het uitvoeren van natuur- en milieutoetsen (zoals werkzaamheden voor de Commissie Toelating Bestrijdingsmiddelen) en voor het nakomen van verplichtingen van LVVN in het kader van (internationale) overeenkomsten op natuur- en milieuwetenschappelijk gebied (zoals de deelname aan internationale comités ter bescherming van walvissen).
We hanteren als aanpak de oriëntatie op de kennisketen. Dat betekent dat wordt geïnvesteerd in een optimale kennisinfrastructuur binnen Wageningen Research en in de wederzijdse kennisuitwisseling met bijvoorbeeld het Planbureau voor de Leefomgeving en gegevensleveranciers. Onze kennisvelden zijn: biodiversiteit, landschap, natuur in bestuur en samenleving, natuur in economische context en de ruimtelijke, milieu-, bodem- en watercondities voor natuur.
WOT-NM voert diverse pakketten met wettelijke onderzoekstaken uit. Het grootste pakket is de bijdrage aan de Natuurplanbureaufunctie uit de Omgevingswet. Deze taken voeren we uit in de expertisegebieden Periodieke Evaluatie Natuurbeleid en Periodieke Verkenning Natuurbeleid.
In het expertisegebied Informatievoorziening Natuur gaat het om adviserende en toetsende onderzoekstaken die voortkomen uit internationale verdragen om bijvoorbeeld biodiversiteit in Nederland te behouden of te herstellen.
In het expertisegebied Agromilieu worden taken uitgevoerd voor het nationaal en internationaal beleid voor de agrarische keten, waaronder Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM).
Het expertisegebied Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) richt zich op de algemene programmacoördinatie van de 17 meetprogramma’s binnen het NEM.
Het expertisegebied Bodem en Landgebruik zorgt voor het beheren en beschikbaar stellen van actuele gegevens over bodem, terreinvormen, grondwaterspiegel en landgebruik in Nederland.
WOT-NM is als programma georganiseerd in een netwerkstructuur. Met een budget voor circa 50 fte werken in de praktijk jaarlijks ruim 200 experts van WUR mee aan de uitvoering van ons werk.
Het kwaliteitsmanagementsysteem van WOT-NM is ISO-9001:2015 gecertificeerd. WOT-NM zorgt voor een structurele kwaliteitsborging van door Wageningen Research ontwikkelde en beheerde modellen, indicatoren en (ruimtelijke) databestanden, die essentieel zijn voor de uitvoering van de Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu.
Onze expertisegebieden
Agromilieu
In het thema Agromilieu worden de wettelijke onderzoekstaken uitgevoerd binnen het domein van de Directie Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit (PAV) van het ministerie van LVVN. Deze directie is onder meer verantwoordelijk voor het nationaal en internationaal beleid voor de agrarische keten.
Informatievoorziening Natuur
Het ministerie van LVVN. is verantwoordelijk voor de implementatie van internationale wetten en verdragen om de biodiversiteit, inclusief bossen en landschap, in Nederland te behouden en te herstellen. In de afgelopen decennia is het besef gekomen dat het behoud en herstel van de biodiversiteit van groot maatschappelijk belang is. De internationale beleidsdoelen voor het behoud en herstel van biodiversiteit zijn vastgelegd in diverse wetten en verdragen.
Periodieke evaluatie natuurbeleid
Het thema Periodieke evaluatie van het natuurbeleid (PEN) omvat wettelijke taken die Wageningen Research (WR) uitvoert in opdracht van het ministerie van LVVN voor het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Op grond van de Omgevingswet heeft het PBL als taak om periodiek te rapporteren over de toestand van de natuur en de voortgang van het natuurbeleid en brengt eenmaal per twee jaar een Balans van de Leefomgeving en andere periodieke (lerende) evaluaties van het beleid uit. Het doel van beide rapportages is de overheid te voorzien van de juiste informatie over de beleidsuitvoering, de voortgang en nieuwe ontwikkelingen in bos, natuur en landschap in relatie tot o.a. landbouw, klimaat, circulaire economie en stedelijke ontwikkeling.
Periodieke verkenning natuurbeleid
Het thema Periodieke verkenning van het natuurbeleid omvat wettelijke taken die Wageningen Research (WR) uitvoert in opdracht van het ministerie van LVVN voor het PBL. Op grond van de Omgevingswet heeft het PBL als taak om eenmaal per vier jaar een integrale (Natuur)verkenning uit te brengen met als doel de strategische discussies rond het natuurbeleid te voeden. In deze integrale rapportage komt niet alleen de toestand van de natuur aan bod, maar ook het context-specifieke ‘belang van de natuur’ in andere sectoren, zodat een natuurinclusieve samenleving vorm kan krijgen.
Netwerk Ecologische Monitoring
Met ingang van 2014 heeft de WOT Natuur & Milieu het programmamanagement van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) overgenomen van de Stichting Gegevensautoriteit Natuur. Het thema WOT-NEM bestaat uit twee componenten: het programmamanagement, dat wordt uitgevoerd door de WOT-NM, en het verzamelen van gegevens voor de meetnetten, dat wordt uitgevoerd door vrijwilligersorganisaties en de provincies.
Bodem en Landgebruik
Ruimte wordt intensief gebruikt in Nederland. Ruimtegebruik voor landbouw, natuur, gebouwen en infrastructuur is afhankelijk van de toestand van de ondergrond. De ondergrond is ook belangrijk voor (drink)waterwinning, kabels en leidingen en delfstoffenwinning. Bovendien komen er steeds meer vormen van ruimtegebruik in de ondergrond, zoals de winning van aardwarmte, warmte- en koudeopslag (WKO) en opslag van CO2. De ondergrond daalt in een deel van Nederland. Ook dat heeft gevolgen voor het gebruik van de ruimte bovengronds.
Voor onderbouwde beleidskeuzes over het gebruik van de boven- en ondergrond heeft de overheid goede gegevens en modellen nodig. De Wet basisregistratie ondergrond is ingevoerd om gegevens en modellen over de ondergrond van Nederland aan iedereen beschikbaar te stellen. Dat gebeurt in de Basisregistratie Ondergrond (BRO), een door de overheid aangewezen registratie van gegevens over de geologische en bodemkundige opbouw van de Nederlandse ondergrond.
Agromilieu
In het thema Agromilieu worden de wettelijke onderzoekstaken uitgevoerd binnen het domein van de Directie Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit (PAV) van het ministerie van LVVN. Deze directie is onder meer verantwoordelijk voor het nationaal en internationaal beleid voor de agrarische keten.
Informatievoorziening Natuur
Het ministerie van LVVN. is verantwoordelijk voor de implementatie van internationale wetten en verdragen om de biodiversiteit, inclusief bossen en landschap, in Nederland te behouden en te herstellen. In de afgelopen decennia is het besef gekomen dat het behoud en herstel van de biodiversiteit van groot maatschappelijk belang is. De internationale beleidsdoelen voor het behoud en herstel van biodiversiteit zijn vastgelegd in diverse wetten en verdragen.
Periodieke evaluatie natuurbeleid
Het thema Periodieke evaluatie van het natuurbeleid (PEN) omvat wettelijke taken die Wageningen Research (WR) uitvoert in opdracht van het ministerie van LVVN voor het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Op grond van de Omgevingswet heeft het PBL als taak om periodiek te rapporteren over de toestand van de natuur en de voortgang van het natuurbeleid en brengt eenmaal per twee jaar een Balans van de Leefomgeving en andere periodieke (lerende) evaluaties van het beleid uit. Het doel van beide rapportages is de overheid te voorzien van de juiste informatie over de beleidsuitvoering, de voortgang en nieuwe ontwikkelingen in bos, natuur en landschap in relatie tot o.a. landbouw, klimaat, circulaire economie en stedelijke ontwikkeling.
Periodieke verkenning natuurbeleid
Het thema Periodieke verkenning van het natuurbeleid omvat wettelijke taken die Wageningen Research (WR) uitvoert in opdracht van het ministerie van LVVN voor het PBL. Op grond van de Omgevingswet heeft het PBL als taak om eenmaal per vier jaar een integrale (Natuur)verkenning uit te brengen met als doel de strategische discussies rond het natuurbeleid te voeden. In deze integrale rapportage komt niet alleen de toestand van de natuur aan bod, maar ook het context-specifieke ‘belang van de natuur’ in andere sectoren, zodat een natuurinclusieve samenleving vorm kan krijgen.
Netwerk Ecologische Monitoring
Met ingang van 2014 heeft de WOT Natuur & Milieu het programmamanagement van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) overgenomen van de Stichting Gegevensautoriteit Natuur. Het thema WOT-NEM bestaat uit twee componenten: het programmamanagement, dat wordt uitgevoerd door de WOT-NM, en het verzamelen van gegevens voor de meetnetten, dat wordt uitgevoerd door vrijwilligersorganisaties en de provincies.
Bodem en Landgebruik
Ruimte wordt intensief gebruikt in Nederland. Ruimtegebruik voor landbouw, natuur, gebouwen en infrastructuur is afhankelijk van de toestand van de ondergrond. De ondergrond is ook belangrijk voor (drink)waterwinning, kabels en leidingen en delfstoffenwinning. Bovendien komen er steeds meer vormen van ruimtegebruik in de ondergrond, zoals de winning van aardwarmte, warmte- en koudeopslag (WKO) en opslag van CO2. De ondergrond daalt in een deel van Nederland. Ook dat heeft gevolgen voor het gebruik van de ruimte bovengronds.
Voor onderbouwde beleidskeuzes over het gebruik van de boven- en ondergrond heeft de overheid goede gegevens en modellen nodig. De Wet basisregistratie ondergrond is ingevoerd om gegevens en modellen over de ondergrond van Nederland aan iedereen beschikbaar te stellen. Dat gebeurt in de Basisregistratie Ondergrond (BRO), een door de overheid aangewezen registratie van gegevens over de geologische en bodemkundige opbouw van de Nederlandse ondergrond.
Contact
Stel uw vraag over de wettelijke onderzoekstaak Natuur & Milieu aan onze afdelingshoofd:
drs. PJW (Paul) Hinssen
Hoofd WOT Natuur & Milieu



