Plantenveredeling op kwaliteitseigenschappen

De focus in plantenveredeling op kwaliteitseigenschappen verschuift van alleen opbrengst naar een betere balans tussen kwantiteit en kwaliteit. Samen met partners werkt WUR aan het herstel van verloren smaak en voedingswaarde in moderne rassen. Daarnaast ontwikkelen we gewassen die ook onder stressvolle omstandigheden – zoals hitte of droogte – smaakvol en voedzaam blijven. Kwaliteitsveredeling van gewassen draagt ook bij aan minder voedselverspilling, bijvoorbeeld groenten met een langere houdbaarheid door optimale afstemming tussen genetica en na-oogst factoren. Voor nichemarkten ontstaan nieuwe kansen, zoals biofortificatie en speciale smaakprofielen die aansluiten bij consumententrends en herkenbare vruchtvormen en kleuren.

Wageningen University & Research is toonaangevend in smaakonderzoek bij groente en fruit. Een bekend resultaat is het Tomaten Smaakmodel, waarmee bedrijven al vroeg in het proces kunnen voorspellen welke rassen kansrijk zijn. Ook zijn genen gevonden die zorgen voor tomaten en paprika’s met meer antioxidanten, en via CRISPR zijn in witlof en cichorei bitterstoffen verminderd. Daarnaast draagt WUR bij aan aardbeien en appels met betere smaak en houdbaarheid. Deze voorbeelden laten zien hoe innovatieve technieken in plantenveredeling leiden tot tastbare verbeteringen in de markt.

Voor het verbeteren van voedingswaarde en houdbaarheid van gewassen zet WUR de nieuwste technologie in. Met pan-genomen identificeren we zeldzame genen die bepalend zijn voor kwaliteitseigenschappen. In het Netherlands Plant Eco-phenotyping Centre (NPEC) worden duizenden planten automatisch geanalyseerd met sensoren en AI. Onze professionele panels in Bleiswijk voeren jaarlijks uitgebreid sensorisch onderzoek uit naar smaak en textuur. CRISPR -Cas maakt het mogelijk om snel en gericht eigenschappen aan te passen. Zo ondersteunen wij bedrijven bij veredeling voor voedselkwaliteit met een sterke wetenschappelijke basis.

Innovatie werkt pas als die aansluit bij de praktijk. Daarom werkt WUR intensief samen met zaadbedrijven, telers, voedselverwerkers en beleidsmakers. In gezamenlijke projecten richten we ons op concrete doelen, zoals het verhogen van vitaminen in groenten of het verbeteren van bakkwaliteit van tarwe. Consumentenpanels geven waardevolle inzichten in voorkeuren en marktkansen. Deze brede samenwerking versterkt de Wageningen expertise in plantenveredeling, en zorgt ervoor dat nieuwe rassen sneller hun weg vinden naar de markt – met meer smaak, betere voedingswaarde en langere houdbaarheid.